Radzimy - pomagamy
Zadaniowy czas pracy
Prawidłowe zastosowanie zadaniowego systemu czasu pracy opiera się przede wszystkim na dokładnym określeniu zadań, jakie powierzone zostają pracownikowi. Ich rzetelne ustalenie pozwala wykonać pracownikowi powierzone zadania w ramach przewidzianych przepisami norm czasu pracy, a jednocześnie ogranicza możliwości pracownika do świadczenia pracy ponad normę, w celu uzyskania wynagrodzenia za nadgodziny.
Ustalając zakres zadań należy obiektywnie stwierdzić, czy przy dołożeniu zwykłej staranności przez pracownika możliwe jest ich wykonanie w normalnym czasie pracy, a więc, co do zasady, w czasie 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin tygodniowo. Pracodawca może ponadto zasięgnąć opinii pracownika, jaki czas wg niego jest niezbędny do wykonania powierzonych zadań. Oczywiście ostateczna decyzja do zakresu zadań pozostaje w gestii pracodawcy. Możliwe jest też umówienie się pracownikiem, że praca będzie świadczona tylko w określone dni lub pory dnia (np. w godzinach otwarcia zakładu).
Z powodu braku możliwości ścisłego określenia rozmiaru czasu pracy pracownika zatrudnionego w zadaniowym czasie pracy, ułatwieniem będzie zobowiązanie pracownika do prowadzenia rzetelnych raportów z wykonywanych zadań, zatwierdzanych przez pracodawcę. Jeżeli z raportów będzie wynikało, że pracuje dłużej niż powinien (np. wykonuje więcej zadań niż miał ustalone), to wtedy konieczna jest reakcja pracodawcy wskazującego, że samowolne przekraczanie zadań nie jest tolerowane.
Jeśli więc zadania przypisane pracownikowi, obiektywnie oceniając, możliwe są do wykonania w ramach obowiązującego wymiaru czasu pracy, należy przyjąć, że praca nie będzie świadczona w godzinach nadliczbowych. Obowiązek właściwej organizacji pracy przeniesiony zostaje bowiem na pracownika i to on ponosi konsekwencje leżących po jego stronie zakłóceń wymuszających wydłużenie faktycznego czasu pracy czy obniżonej wydajności pracy.
Nie zmienia tego także fakt, iż efekty pracy w zadaniowym systemie pracy uzależnione są od czynników zewnętrznych, np. dostosowanie się do czasu kontrahentów. Właśnie dlatego pracownik dostaję swobodę działania, to on decyduje w jakiej porze dnia czy tygodnia wykona zadania, jeśli nie zostanie to ograniczone w umowie z pracodawcą. Przy właściwie określonym zakresie zadań powinien zrealizować je w ramach ogólnych norm czasu pracy. Jeśli w rzeczywistości konieczne będzie, z różnych przyczyn leżących po stronie pracownika, dłuższe jej wykonywanie, nie oznacza to powstania obowiązku wynagradzania pracy w godzinach nadliczbowych.
Niedopuszczalne jest natomiast wprowadzenie dla pracownika zadaniowego czasu pracy, jeśli wiadomo, że dane zadania nie mogą być wykonane w normalnym czasie pracy. Taka sytuacja stanowi obejście zarówno przepisu dotyczącego zadaniowego czasu pracy, jak i przepisów o rekompensacie pracy w godzinach nadliczbowych. Jeśli więc zakres obowiązków powierzonych pracownikowi wymusza pracę w wymiarze przekraczającym dopuszczalne normy czasowe, należy liczyć się z możliwością uznania, że praca świadczona była w godzinach nadliczbowych i koniecznością wypłaty dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu.
Poruszając kwestię ewidencji czasu pracy, warto wyjaśnić, iż wynika ona z mniejszej niż zwykle zdolności pracodawcy do weryfikowania przebiegu pracy. Ogranicza się więc do okoliczności, które bądź to mają miejsce za zgodą pracodawcy, bądź też obowiązek poinformowania o nich wynika z przepisów prawa. Zawsze więc należy ewidencjonować okresy urlopów wypoczynkowych, urlopów bezpłatnych, niezdolności do pracy z powodu choroby oraz opieki nad chorym członkiem rodziny. Co jednak ważne, brak w takiej sytuacji ewidencji godzin pracy nie stawia automatycznie pracodawcy w gorszej sytuacji w razie sporu z pracownikiem.
Potwierdził to Sąd Najwyższy, zaznaczając, że „zaniechanie przez pracodawcę ewidencji czasu pracy pracownika nie uprawnia domniemania faktycznego ani prawnego o wiarygodności wersji czasu pracy przedstawionej przez pracownika”. Jednak raz jeszcze należy podkreślić, że podstawą wprowadzania zadaniowego czasu pracy jest właściwe nakreślenie zakresu zadań, gdyż w razie konfliktu z pracownikiem co do wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, pracodawca który przed sądem nie będzie w stanie wykazać, iż ustalone zadania są obiektywnie możliwe do wykonania, ma niewielkie szanse w sporze z pracownikiem.
Adrian Nowak, prawnik
Alert
Jesteś świadkiem ważnego wydarzenia?
Urzędnicza bezmyślność dobrowadza Cię do szału?
Wiesz o czymś, co może zainteresować media?
Napisz do "Wiadomości Zagłębia": redakcja@wiadomoscizaglebia.pl
Adres redakcji: "Wiadomości Zagłębia" 41-200 Sosnowiec e-mail: redakcja@wiadomoscizaglebia.pl
|