Informujemy, że na tej stronie stosujemy pliki cookies (tzw. ciasteczka). Korzystając ze strony wyrażają Państwo zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.
Jeśli chcą Państwo zmienić tę opcję, należy zmienić ustawienia przeglądarki dotyczące przechowywania i uzyskiwania dostępu do plików cookies w Państwa komputerze. Rozumiem komunikat.

Kliknij tu aby zamknąć powiadomienie.

Kultura

dodane 07.03.2017

Lwowscy Ormianie gośćmi u Schoena

[Sosnowiec]

W czwartek, 9 marca o godz. 18.00 odbędzie się wernisaż wystawy „Katedra ormiańska we Lwowie i jej twórcy" przygotowanej przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, która będzie okazją do poznania wyjątkowości nieznanego szerzej w Polsce ormiańskiego obrządku i kilkusetletnich dziejów lwowskich Ormian.

 

– Oprócz dzieła Henryka Rosena i problemów jego konserwacji, w naszym pałacu Schoena pokazane zostaną prace jakie przed stu laty na rzecz katedry zostały wykonane przez krakowskich artystów, Franciszka Mączyńskiego i Józefa Mehoffera – mówi nam Joanna Kunysz, kustosz z Działu Promocji i Edukacji sosnowieckiego Muzeum.


Katedra ormiańska ufundowana w II połowie XIV w., to jeden z najstarszych i najcenniejszych zabytków sakralnych Lwowa. Na początku XX w. poddana została gruntownej przebudowie, a charyzmatyczny duszpasterz, który stał wtedy na czele katedry, arcybiskup Józef Teodorowicz do współpracy zaprosił wybitnych artystów, czołowych przedstawicieli okresu Młodej Polski. Za architektoniczną stronę przebudowy i nadanie jej „rysu wschodniego” odpowiadał Franciszek Mączyński, najważniejszy krakowski projektant epoki secesji i wczesnego modernizmu. Dekoracje w prezbiterium, m.in. mozaiki w kopule to dzieło Józefa Mehoffera. Uzupełnienie całości stanowił zespół malowideł ściennych, które zostały przygotowane przez Jana Henryka Rosena, już po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Przebudowa, rearmenizowanie lwowskiej świątyni, trwała do 1938 r. i zakończyła się wraz ze śmiercią jej wybitnego duszpasterza.


Powstały zespół stanowi jedno z ważniejszych dzieł polskiej sztuki sakralnej okresu międzywojennego. Warto wiedzieć, że Jan Henryk Rosen (1891–1982) wychował się i wykształcił w Paryżu i Lozannie, ale nigdy nie odebrał formalnej edukacji artystycznej: rysować i malować nauczył się w pracowni ojca. Przez pewien czas był sekretarzem Ignacego Jana Paderewskiego i towarzyszył mu podczas negocjacji w Lidze Narodów w Genewie, decydujących dla kształtu odradzającego się, po I wojnie światowej, państwa polskiego. Przez rok (1922–1923) był też urzędnikiem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w Warszawie, ale zrezygnował, by zająć się malarstwem. W pierwszej połowie lat dwudziestych XX w. tworzył niewielkich rozmiarów obrazy o tematyce religijnej, inspirowane sztuką średniowieczną i żywotami świętych. To właśnie te obrazy zachwyciły grono krytyków i amatorów sztuki, w tym arcybiskupa Józefa Teodorowicza, który zaproponował Rosenowi wykonanie monumentalnych malowideł w katedrze ormiańskiej. Dzieło to otworzyło mu drogę do kariery malarza kościelnego, a także zapewniło nominację na profesora Politechniki Lwowskiej.

 

Ekspozycja, przygotowana przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie dla Pałacu Schoena – Muzeum w Sosnowcu, jest znakomitą okazją do poznania wyjątkowości mało znanego w Polsce ormiańskiego obrządku i kilkusetletnich dziejów Ormian we Lwowie. – Pretekstem do prezentacji wystawy jest przede wszystkim wielokulturowość Sosnowca, miasta wielu wyznań, gdzie łączyły się losy katolików, protestantów, wyznawców judaizmu i prawosławia, ale także możliwość porównania malowideł Henryka Rosena z wnętrza lwowskiej świątyni pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny z pracami Włodzimierza Tetmajera i Henryka Uziębło zdobiących sosnowiecką katedrę, także pw. Wniebowzięcia NMP – wyjaśnia Joanna Kunysz. – Pragnę tu ponadto przypomnieć, że przed paroma laty dużą frekwencją cieszyła się nasza wystawa właśnie o różnych wyznaniach i parafiach starego Sosnowca.

 

Wyjątkowo zaaranżowana, pod kierunkiem Joanny Krzysztofik, ekspozycja zajmuje całe I piętro pałacu przy ul. Chemicznej 12. Składa się z 26 ogromnych (2x1,5 m), kolorowych, poziomych plansz i dużej makiety katedry. Ekspozycji towarzyszy, liczący 293 strony, kolorowy katalog z reprodukcjami prac oraz dawnymi i współczesnymi fotografiami Lwowa i Krakowa, z tekstami m. in. Jacka Purchla, Joanny Wolańskiej, Pawła Baranowskiego.

 

Szczególnymi gośćmi czwartkowego wernisażu będą ambasador Armenii w Polsce, pan Edgar Ghazaryan i ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Słowo wstępu wygłosi prof. dr Jacek Purchla, dyrektor krakowskiego MCK. Niewątpliwą atrakcją uroczystości będzie degustacja potraw kuchni ormiańskiej. Wystawa potrwa do 30 kwietnia br.


Teresa Stokłosa

Wróć Archiwum działu

Alert

 

Jesteś świadkiem ważnego wydarzenia?
Urzędnicza bezmyślność dobrowadza Cię do szału?
Wiesz o czymś, co może zainteresować media?

 

Napisz do "Wiadomości Zagłębia": redakcja@wiadomoscizaglebia.pl

KONKURSY

 

PRACA

 

 

 

 

Adres redakcji:

"Wiadomości Zagłębia"
ul. Kilińskiego 43

41-200 Sosnowiec

e-mail: redakcja@wiadomoscizaglebia.pl